10 JAAR KPMG
Van inclusie tot innovatie
KPMG heeft een speciale plek in ons Art Partner-hart. Omdat de relatie tussen deze en onze organisatie al meer dan tien jaar bestaat. En dat wij al tien jaar het vertrouwen en de ruimte krijgen om onze aanpak in te zetten, schept een band. Te meer omdat KPMG een organisatie is waar het in de meeste gevallen om ratio draait, om het tastbare, om cijfers. In de tien jaar hebben wij op een groot aantal projecten en vraagstukken samengewerkt. Te veel om op te noemen eigenlijk. Om een indruk te geven van de reikwijdte, gaan we hier graag dieper in op twee projecten
Beeld: Bart Majoor
Into the Light: the art & science of storytelling
Vertel een goed verhaal en iedereen luistert; vertel een authentiek verhaal en iedereen hangt aan je lippen, wordt in het hart geraakt en vergeet het nooit meer. Het verschil tussen een goed verhaal en een écht verhaal wordt gemaakt door degene die het vertelt. Hoe waarachtig zij is. Hoeveel hij van zichzelf laat zien. Dat vraagt om moed en om vaardigheden.
Om medewerkers uit te dagen meer van zichzelf te laten zien tijdens presentaties en ander contact met klanten, ontwikkelden wij samen met toneelschrijver en -regisseur Andreas Vonder en performer Grainne Delaney de training Storytelling. Een training die bestaat uit verschillende sessies, verspreid over zes weken. Naast de sessies gaan de deelnemers ook aan de slag met het speciaal door de kunstenaars van De Beeldvormers ontwikkelde en bijzonder vormgegeven cursusboek.
Storytelling wordt sinds 2013 vijf keer per jaar gegeven en inmiddels hebben ruim 700 medewerkers hieraan meegedaan. En dat aantal is cruciaal. Natuurlijk omdat wij trots zijn dat we de training aan zoveel medewerkers hebben kunnen geven, uit alle lagen van de organisatie, inclusief de top. Maar ook omdat het aantal groot genoeg is om voor een andere cultuur binnen KPMG te zorgen. En dat gebeurt ook. De puur op de inhoud gerichte en naar binnen gekeerde cultuur maakt steeds meer plaats voor een cultuur waarin iedereen meer van zichzelf prijsgeeft en beter in staat is om verbinding met anderen te maken. En dat is waar Art Partner onder andere voor staat.
Naast storytelling ontwikkelden we ook de training ‘Pitching Skills’ waar de top 500 voor wordt uitgenodigd om mee te doen. Dit leidt tot teams die beter op elkaar afgestemd zijn en het winnen van pitches.
Inmiddels organiseren we 1 à 2 keer per jaar ook een training voor open groepen. Alle informatie hierover kun je vinden op www.intothelight.nl
Beeld: Bart Majoor
Inclusie: vrouwen aan de top
Inclusie, ongelijkheid, discriminatie, racisme en (seksuele) intimidatie zijn onderwerpen die heel gevoelig liggen. Veel organisaties vinden het dan ook spannend om hiermee aan de slag te gaan. Tegelijkertijd weten ze ook dat niets doen geen optie meer is. En door de combinatie van er iets mee moeten en de gevoeligheid wordt vaak teruggegrepen op bekende methodes: een onderzoek starten dat leidt tot een rapport dat wordt gepresenteerd als de oplossing, maar dat zelden de kern raakt.
Waar het in onze ogen om draait, is dat het begint met het ontdekken van wat er onderhuids speelt. Om ervoor te zorgen dat mensen die minder snel van zich laten horen, zich uitspreken. Oftewel, de ongehoorde een stem geven. En dat kan door het plegen van een artistieke interventie. Bij een artistieke interventie worden kunstenaars ingezet die mensen in organisaties zowel rationeel als emotioneel betrekken en verbinden bij een verandering, door het inzetten van een kunstvorm. Het zorgt voor een zekere afstand tot het vraagstuk en daardoor ontstaat er ruimte die nodig is om op een andere manier naar het thema te kijken. Samenwerken met kunstenaars geeft de mogelijkheid om, via de band van de kunst, op tafel te leggen wat er écht speelt.
Artistieke interventie KPMG: theatrale lezing
Terug naar KPMG. Zij vroegen ons om te onderzoeken waarom vrouwen niet doorstromen naar de top. De artistieke interventie die wij samen met theatermakers ontwikkelden, was een theatrale lezing, een toneelstuk dat niet af moet zijn, maar een stuk dat in ontwikkeling is en mag veranderen op basis van try-outs met het publiek. De theatermakers voerden eerst een onderzoek uit onder ruim 60 vrouwen binnen de organisatie. De eerste vraag die ze aan kleine groepen vrouwen stelden, was: ‘Wanneer ga je weg?’. Een confronterende vraag, want het is lastig om in het bijzijn van collega’s op deze vraag antwoord te geven. Maar de cijfers lieten nu eenmaal zien dat veel vrouwen vertrekken, dus de vraag moest worden gesteld. Andere onderwerpen die aan bod kwamen: ‘Wat is de cultuur hier? Wat is Bokito-gedrag? Hoe zit het met de verhouding werk-privé? Wat heeft een vrouw nodig om een topvrouw te worden? Of wil ze dat helemaal niet?’.
Filmstill uit 'Vrouwen naar de top', beeld: Bart Majoor
160 ongehoorde stemmen
Op basis van deze gesprekken en gesprekken met mannen in verschillende posities, schreven de theatermakers een ‘theatrale lezing’. In dit geval een theatrale lezing voor 160 stemmen die veelal ongehoord blijven. Bij de lezing waren 160 medewerkers aanwezig, inclusief leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. Zij zaten in een cirkel, zodat ze elkaar goed konden zien. Op elke stoel lag een kaartje met daarop één zin uit het theaterstuk. Deze zinnen werden een voor een voorgelezen. Een indrukwekkende interventie die de Raad van Commissarissen en de 160 deelnemers liet ervaren dat zij een rol hebben én deze kunnen pakken. Geen rapport, maar een gedeelde ervaring die ervoor zorgde dat een verandering in gang werd gezet.
Een van leden van de Raad van Commissarissen zei hierover (M&C 1, 2018): “Diversiteit is een lastig onderwerp, omdat het vaak abstract blijft. De theatermakers brachten daar verandering in door de zaken open en concreet te benoemen. In een bijeenkomst lieten ze 160 medewerkers iets zeggen over de bedrijfscultuur. Door dit uit te spreken, werden vooroordelen als zodanig herkend en ontstond er begrip. Dit is een heel rationele organisatie en de kunstenaars legden feilloos op tafel wat er onderhuids speelde. Sindsdien zijn er grote stappen gezet. Er zijn ondertussen meer vrouwen op leidinggevende posities benoemd.”
10 JAAR KPMG
Van inclusie tot innovatie
Beeld: Bart Majoor
KPMG heeft een speciale plek in ons Art Partner-hart. Omdat de relatie tussen deze en onze organisatie al meer dan tien jaar bestaat. En dat wij al tien jaar het vertrouwen en de ruimte krijgen om onze aanpak in te zetten, schept een band. Te meer omdat KPMG een organisatie is waar het in de meeste gevallen om ratio draait, om het tastbare, om cijfers. In de tien jaar hebben wij op een groot aantal projecten en vraagstukken samengewerkt. Te veel om op te noemen eigenlijk. Om een indruk te geven van de reikwijdte, gaan we hier graag dieper in op twee projecten
Into the Light: the art & science of storytelling
Vertel een goed verhaal en iedereen luistert; vertel een authentiek verhaal en iedereen hangt aan je lippen, wordt in het hart geraakt en vergeet het nooit meer. Het verschil tussen een goed verhaal en een écht verhaal wordt gemaakt door degene die het vertelt. Hoe waarachtig zij is. Hoeveel hij van zichzelf laat zien. Dat vraagt om moed en om vaardigheden.
Om medewerkers uit te dagen meer van zichzelf te laten zien tijdens presentaties en ander contact met klanten, ontwikkelden wij samen met toneelschrijver en -regisseur Andreas Vonder en performer Grainne Delaney de training Storytelling. Een training die bestaat uit verschillende sessies, verspreid over zes weken. Naast de sessies gaan de deelnemers ook aan de slag met het speciaal door de kunstenaars van De Beeldvormers ontwikkelde en bijzonder vormgegeven cursusboek.
Storytelling wordt sinds 2013 vijf keer per jaar gegeven en inmiddels hebben ruim 700 medewerkers hieraan meegedaan. En dat aantal is cruciaal. Natuurlijk omdat wij trots zijn dat we de training aan zoveel medewerkers hebben kunnen geven, uit alle lagen van de organisatie, inclusief de top. Maar ook omdat het aantal groot genoeg is om voor een andere cultuur binnen KPMG te zorgen. En dat gebeurt ook. De puur op de inhoud gerichte en naar binnen gekeerde cultuur maakt steeds meer plaats voor een cultuur waarin iedereen meer van zichzelf prijsgeeft en beter in staat is om verbinding met anderen te maken. En dat is waar Art Partner onder andere voor staat.
Naast storytelling ontwikkelden we ook de training ‘Pitching Skills’ waar de top 500 voor wordt uitgenodigd om mee te doen. Dit leidt tot teams die beter op elkaar afgestemd zijn en het winnen van pitches.
Inmiddels organiseren we 1 à 2 keer per jaar ook een training voor open groepen. Alle informatie hierover kun je vinden op www.intothelight.nl
Beeld: Bart Majoor
Inclusie: vrouwen aan de top
Inclusie, ongelijkheid, discriminatie, racisme en (seksuele) intimidatie zijn onderwerpen die heel gevoelig liggen. Veel organisaties vinden het dan ook spannend om hiermee aan de slag te gaan. Tegelijkertijd weten ze ook dat niets doen geen optie meer is. En door de combinatie van er iets mee moeten en de gevoeligheid wordt vaak teruggegrepen op bekende methodes: een onderzoek starten dat leidt tot een rapport dat wordt gepresenteerd als de oplossing, maar dat zelden de kern raakt.
Waar het in onze ogen om draait, is dat het begint met het ontdekken van wat er onderhuids speelt. Om ervoor te zorgen dat mensen die minder snel van zich laten horen, zich uitspreken. Oftewel, de ongehoorde een stem geven. En dat kan door het plegen van een artistieke interventie. Bij een artistieke interventie worden kunstenaars ingezet die mensen in organisaties zowel rationeel als emotioneel betrekken en verbinden bij een verandering, door het inzetten van een kunstvorm. Het zorgt voor een zekere afstand tot het vraagstuk en daardoor ontstaat er ruimte die nodig is om op een andere manier naar het thema te kijken. Samenwerken met kunstenaars geeft de mogelijkheid om, via de band van de kunst, op tafel te leggen wat er écht speelt.
Artistieke interventie KPMG: theatrale lezing
Terug naar KPMG. Zij vroegen ons om te onderzoeken waarom vrouwen niet doorstromen naar de top. De artistieke interventie die wij samen met theatermakers ontwikkelden, was een theatrale lezing, een toneelstuk dat niet af moet zijn, maar een stuk dat in ontwikkeling is en mag veranderen op basis van try-outs met het publiek. De theatermakers voerden eerst een onderzoek uit onder ruim 60 vrouwen binnen de organisatie. De eerste vraag die ze aan kleine groepen vrouwen stelden, was: ‘Wanneer ga je weg?’. Een confronterende vraag, want het is lastig om in het bijzijn van collega’s op deze vraag antwoord te geven. Maar de cijfers lieten nu eenmaal zien dat veel vrouwen vertrekken, dus de vraag moest worden gesteld. Andere onderwerpen die aan bod kwamen: ‘Wat is de cultuur hier? Wat is Bokito-gedrag? Hoe zit het met de verhouding werk-privé? Wat heeft een vrouw nodig om een topvrouw te worden? Of wil ze dat helemaal niet?’.
Filmstill uit 'Vrouwen naar de top', beeld: Bart Majoor
160 ongehoorde stemmen
Op basis van deze gesprekken en gesprekken met mannen in verschillende posities, schreven de theatermakers een ‘theatrale lezing’. In dit geval een theatrale lezing voor 160 stemmen die veelal ongehoord blijven. Bij de lezing waren 160 medewerkers aanwezig, inclusief leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. Zij zaten in een cirkel, zodat ze elkaar goed konden zien. Op elke stoel lag een kaartje met daarop één zin uit het theaterstuk. Deze zinnen werden een voor een voorgelezen. Een indrukwekkende interventie die de Raad van Commissarissen en de 160 deelnemers liet ervaren dat zij een rol hebben én deze kunnen pakken. Geen rapport, maar een gedeelde ervaring die ervoor zorgde dat een verandering in gang werd gezet.
Een van leden van de Raad van Commissarissen zei hierover (M&C 1, 2018): “Diversiteit is een lastig onderwerp, omdat het vaak abstract blijft. De theatermakers brachten daar verandering in door de zaken open en concreet te benoemen. In een bijeenkomst lieten ze 160 medewerkers iets zeggen over de bedrijfscultuur. Door dit uit te spreken, werden vooroordelen als zodanig herkend en ontstond er begrip. Dit is een heel rationele organisatie en de kunstenaars legden feilloos op tafel wat er onderhuids speelde. Sindsdien zijn er grote stappen gezet. Er zijn ondertussen meer vrouwen op leidinggevende posities benoemd.”